Bad Nieuweschans, 1941

Bewapend met een MG 34 staat een Duitse soldaat in een open wagon op het spoorwegemplacement nabij het station van Nieuweschans. Duitse treinen moesten continu beschermd worden tegen geallieerde laagvliegers. Vanaf 1942 was Nieuweschans de laatste halte op Nederlands grondgebied waar treinen uit Westerbork stopten op weg naar de Duitse vernietigingskampen in het Oosten. Op alle tussengelegen stations stonden Nederlandse politieagenten om belangstellenden op afstand te houden. De maatregel was genomen nadat was gebleken dat ‘bij het passeeren van treinen met geëvacueerde Joden de bevolking zich bij de stations of op andere punten verzamelt, ten einde de Joden door wuiven of roepen hun sympathie te betuigen’. Jaap Meijer, alias Saul van Messel, schreef over zijn deportatie naar Bergen-Belsen een gedicht (Schanze = Gronings voor Nieuweschans):

 bie langs

15-2-1944

doe leste traain dij mie bie winschoot langs noar schanze ridt

lag onder dizze zulde locht

mien jongestied

dag dode pabbe doe ligst hail dicht bie

woarhèn goan wie