Nieuw-Beerta, datum onbekend

Onderduikers in de pastorie van Nieuw-Beerta. Dit is één van de opnamen gemaakt door – of met de camera van – de Amsterdamse fotografe Lilly Samuel (1909-1944), een van mensen die onderdak vond bij dominee Bas Jan Ader en zijn echtgenote Johanna Adriana. Ader was ook buiten zijn eigen woonplaats actief in het verzet. Hij regelde voor meer dan tweehonderd Joden een schuilplaats. Ook werkte hij aan een plan voor een bevrijdingsactie van het kamp Westerbork. Dat kwam niet ten uitvoer omdat Ader in juli 1944 na verraad werd gearresteerd. Al eerder, in april, was de onderduikplaats in Nieuw-Beerta verraden; de onderduikers konden elders – vooralsnog – in veiligheid worden gebracht. In november 1944 werd de dominee bij Veenendaal gefusilleerd. De fotorolletjes met opnamen van het onderduikleven overleefden de oorlog begraven in een melkbus en werden na de bevrijding ontwikkeld.