’s-Hertogenbosch, 7 januari 1943

‘Wie met klokken schiet, wint de oorlog niet’, aldus een oude wijsheid. Maar de bezetter laat zich daardoor niet afschrikken. In 1942 vordert Seyss-Inquart ‘ten gunste van het Rijk der Nederlanden’ diverse metalen, waaronder ook kerkklokken. Omdat een dergelijke maatregel niet helemaal onvoorzien is, heeft monumentenzorg al voor de oorlog alle klokken geïnventariseerd. Op exemplaren met bijzondere artistieke of historische waarde is toen met witte verf de letter M geschilderd. Inderdaad worden veel daarvan bij de vordering ontzien, maar dat neemt niet weg dat de klokkenroof bijna overal emotionele reacties oproept. Zo ook in ‘s-Hertogenbosch, waar kinderen beteuterd staan te kijken bij een klok die uit de toren van de neogotische Sint-Leonarduskerk in de stationswijk het Zand is gehaald.