Leeuwarden, 1943

1943 – midden in de bezetting. Hartje zomer strijkt Circus Giezen neer op het voormalige Wilhelminaplein, in het centrum van Leeuwarden. Het circus biedt even wat luchtigheid in een donkere tijd.

Ongewild helpt het circus mee aan een belangrijke verzetsdaad. Het Arbeidsbureau verzorgt de registratie van jonge mannen die in aanmerking komen om in Duitsland tewerkgesteld te worden. De registratie gebeurt in een dependance, in de huizenrij rechts. De kaartenbakken waaruit namen geput worden, worden ’s nachts opgeborgen in de kluis van de Sicherheitsdienst en worden overdag naar de dependance gebracht. De SD zetelt in het Old Burgerweeshuis aan de overkant van het voormalige Wilhelminaplein. Overdag kan de dependance vanuit het weeshuis in de gaten worden gehouden. Maar de circustent belemmert het zicht. Het verzet grijpt zijn kans. Twee verzetsmannen, verkleed als marechaussees komen, in een auto die is overgespoten in politiekleuren, voorrijden bij de dependance. Ze eisen, zogenaamd in opdracht van de SD, de kaartenbakken op, laden ze in – en verdwijnen. Ver buiten de stad, worden de bakken op een boerenerf begraven. De SD is ziedend, grendelt delen van de stad af en voert razzia’s uit. Maar de bakken zijn weg en blijven weg en menig Leeuwarder jongeman heeft op die manier uitstel, misschien zelfs wel afstel, van tewerkstelling gekregen.

Bron: W. ten Have / Collectie W. ten Have, Historisch Centrum Leeuwarden
Terug naar home
Thema: